Technologie in de praktijk: Schakelen in de driehoek, cliënt, mantelzorger, zorgprofessional.

Annemarie Johannes vertelt haar verhaal:

‘Steeds meer mensen beseffen wat Anne4Care kan bijdragen aan zelfredzaamheid en eigen regie’.

De reis 

Nadat virtuele assistent Anne eerder dit jaar een ZonMw Parel kreeg, heeft bedenker Annemarie Johannes uitgebreid het podium gekregen in de digitale ZonMw-publicatie ‘Slimme technologie voor senioren: op reis van idee naar oplossing’. Steeds meer organisaties in de ouderenzorg kloppen bij haar aan voor een demonstratie van Anne. ‘We merken dat er veel behoefte is aan slimme technologie die ouderen ondersteunt in hun autonomie’.

Het begon in 2012 met een handig hulpmiddel: een digitale avatar voor de vader van Annemarie Johannes, die een beroerte had gehad. Hij noemde haar Anne. Inmiddels spreekt Anne 14 talen en helpt ze mensen ook elders in Europa. Voor de ontwikkeling van de avatar ontving Johannes eerder dit jaar een ZonMw Parel. Deze ereprijs heeft de aandacht voor Anne een stevige impuls gegeven. De belangstelling voor een demonstratie van dit digitale hulpmiddel voor mensen met geheugenproblemen of andere beperkingen is groot.

Enthousiasme voor Anne 

Johannes is een van de pioniers die nu ook uitgebreid aan het woord komen in het digitale ZonMw-magazine ‘Slimme technologie voor senioren’. Daarin vertellen ervaren zorgvernieuwers over hun reis van idee naar oplossing. ‘In mijn verhaal in het magazine vertel ik over de ontstaansgeschiedenis van Anne. Nadat mijn vader steeds enthousiaster was geworden, bleken ook anderen in zijn revalidatiegroepje graag met Anne te werken. Ik dacht: goh, dat is leuk, er zijn nog meer mensen die Anne zien zitten. Hier kunnen we misschien wel meer mee. Zo ben ik samen met Gibby Koldenhof Anne4Care gestart. Mede door subsidie van het ZonMw-programma Active & Assisted Living (AAL) en het inzetten van eigen middelen konden we onze eerste stappen zetten in de doorontwikkeling van Anne’.

Vroegtijdige herkenning van cognitieve achteruitgang, Anne werkt voor u 

In samenwerking met de Radboud Universiteit ontwikkelen wij de mogelijkheid om cognitieve achteruitgang vroegtijdig te signaleren. Bijzonder prettig voor de zorgverlener/ mantelzorger, omdat Anne een extra oogje in het zeil kan houden.

Anne helpt mensen met (beginnende) vergeetachtigheid, herinneren, plannen en zij biedt amusement.

Veel organisatie kampen met steeds maar toenemende werkdruk waardoor ze de zorg niet kunnen leveren die is beloofd. Met de inzet van Anne4Care redden cliënten zichzelf langer thuis en krijgt uw personeel weer de ruimte om echte menselijk zorg te bieden. 

Zelfredzaamheid en eigen regie 

Johannes is blij met de toenemende aandacht voor preventie en eigen regie en zelfredzaamheid in de ondersteuning van ouderen. Anne is op deze terreinen ook behulpzaam voor andere groepen, bijvoorbeeld in de verslavingszorg. ‘Ik roep iedereen op om contact op te nemen. Zorgorganisaties die een demo willen voor hun cliënten kunnen bij ons terecht. We komen dan langs met Anne en laten mensen heel concreet ervaren hoe ze een maatje kan worden. We horen het vaak: met Anne heb je altijd een vertrouwd gezicht in huis’.

De meerwaarde van Anne 

Johannes hoopt dat ze met haar verhaal – en met de Parel – nog meer organisaties in de ouderenzorg weet te bereiken. ‘We merken dat steeds meer mensen beseffen wat de meerwaarde van Anne is. Als virtuele assistent ondersteunt ze ouderen in hun dagelijks leven, zodat zij zoveel mogelijk zelf de regie blijven behouden. Anne leest nieuws voor in een gewenst tempo en herinnert aan afspraken, activiteiten, medicatie, eten en drinken. Dat is niet alleen goed voor ouderen zelf en hun naasten, we hebben ook uitgezocht hoe Anne de zorgkwaliteit verhoogt en de maatschappelijke kosten verlaagt’.

Meer informatie 

‘Slimme technologie voor senioren: op reis van idee naar oplossing’ is gelanceerd tijdens het CareTech Congres op 17 mei 2022. Dit congres heeft als thema ‘Technologie voor de ouderen- en gehandicaptensector’ en is bedoeld voor iedereen die werkzaam is in deze sectoren. Kijk voor meer informatie over het AAL-magazine op www.zonmw.nl/reisverhalen. Meer informatie over de ZonMw Parel voor Anne staat op de website van ZonMw.

Voor een demo kunt u contact opnemen met Annemarie Johannes van Anne4Care of vraag een demo aan op onze website

Voor persvragen of interviewverzoeken kunt u contact opnemen met woordvoering via +31 (0)575 787 424 of via info@anne4care.nl

Lector Jan Jukema: “Technologie moet ondersteunend zijn in het dagelijks leven”

Met virtuele assistent Anne hebben migrantenouderen in Almelo een geavanceerd stukje technologie in huis gekregen. Het lectoraat Verpleegkunde van hogeschool Saxion onderzoekt, samen mét de oudere, wat de meerwaarde is van deze technologie. “Technologie moet ondersteunend zijn in het dagelijks leven”, volgens Jan Jukema, lector Verpleegkunde. Het onderzoek naar de inzet van Anne is een mooi voorbeeld van praktijkgericht onderzoek in living labs. Maar ook van burgerwetenschap en co-creatie. 

Het dagelijks leven als uitgangspunt
Als lector Verpleegkunde is Jan Jukema expert op het gebied van co-creatie, gepersonaliseerde zorg, zorg met en voor ouderen, zorgethiek en zorginnovatie. In het onderzoek naar de inzet van virtuele assistent Anne bij migrantenouderen komt voor de lector veel samen. Anne, de virtuele assistent, heeft een stem en een gezicht. Daarachter gaat slimme software schuil: spraakherkenning, spraaksynthese-technologie en artificial intelligence (AI). Dankzij de slimme software kan Anne vanaf een tablet dagstructuur bieden aan ouderen en ze helpen herinneren aan afspraken of het innemen van medicijnen. Jan Jukema: “Anne is technisch een heel hoogwaardig instrument, maar technologie kan nog zo hoogwaardig of geavanceerd zijn, uiteindelijk moet Anne als virtuele assistent ondersteunend zijn in het dagelijks leven van mensen. Het succes van de technologie wordt dus mede bepaald dóór dat dagelijkse leven. Maar ook door de individu die het gebruikt.” Het dagelijks leven van de oudere waar Anne is ingezet is daarom ook heel bewust dé plek waar het praktijkgericht onderzoek van Saxion plaatsvindt. 

Living labs: veel kennis zit in de praktijk
De levensechte omgeving is daarmee het ‘living lab’ waarin het praktijkgerichte onderzoek naar virtuele assistent Anne plaatsvindt. En die living labs zijn de huishoudens en het dagelijkse bestaan van migrantenouderen. Gewoon thuis dus, bij ouderen zoals Larry en Nihat, waar Anne al aan het werk is. De ouderen zelf spelen een cruciale rol in het praktijkgerichte onderzoek, volgens Jukema. “De traditionele opvatting over wetenschappelijk onderzoek is dat het moet plaatsvinden in een gecontroleerde omgeving en dat het gedaan moet worden door goed opgeleide mensen die volgens specifieke methoden en technieken werken. Je ziet dat er nu meer en meer gebruik wordt gemaakt van burgerwetenschap, waarbij je in een ongecontroleerde omgeving terecht komt.” Maar dat maakt het onderzoek juist zo waardevol, volgens de lector. Want op die manier vergaar je nieuwe kennis en inzichten die gebaseerd zijn op individuele ervaringen en het leven van alledag. Jukema: “Veel kennis zit nu eenmaal in de praktijk.” 

 

"Technologie in zorg en welzijn moet passen bij het dagelijks leven"

 

Samenspel tussen mens en techniek
Het samenspel tussen mens en techniek is een belangrijk onderdeel van het onderzoek van het lectoraat Verpleegkunde naar Anne. “Uiteindelijk zie je dat technologie in zorg en welzijn moet passen bij het dagelijks leven, maar het moet ook echt passen bij de individu waar je de technologie inzet. De hbo-professionals die wij bij Saxion opleiden krijgen in hun werk namelijk altijd te maken met individuen. Alle interventies die ze inzetten, moeten ze afstemmen op een individu of op een groep individuen. Mens en techniek gaan daarom altijd samen”, zegt Jukema. Als het over het samenspel tussen mens en techniek gaat, gaat het volgens Jukema dus zeker niet alleen over de patiënten of cliënten, juist ook de mantelzorger en de professional moet ervaren dat de technologie hen ondersteunt. “Die wisselwerking tussen mens en techniek onderzoeken we nu in de praktijk en zo kunnen we het gebruik van Anne verder verbeteren voor zowel de eindgebruiker als de professional.” 

Persoonsgerichte en cultuursensitieve zorg
Als expert op het gebied van persoonsgerichte zorg, vindt Jan Jukema het onderzoek extra interessant omdat de technologie van Anne wordt ingezet bij migrantenouderen. Voordeel van een geavanceerde assistent als Anne is dat ze geprogrammeerd is om meerdere talen te spreken. Anne zal in dit onderzoek dan ook Turks, Engels en Nederlands spreken om migrantenouderen te ondersteunen. Dat is bij uitstek een voorbeeld van persoonsgerichte zorg. “Alle persoonsgerichte zorg is wat mij betreft per definitie cultuursensitief. Als je persoonsgerichte zorg biedt, houd je rekening met iemands normen en overtuigingen en stem je af op iemands cultuur”, zegt Jukema. “Maar nu is het ook interessant om te onderzoeken of er wel écht zo veel verschillen zijn.” 

Vraagstukken bij migrantenouderen in beeld brengen 
“Veel vraagstukken zijn bij migrantenouderen gelijk aan de vraagstukken van Nederlandse ouderen”, zegt Jukema. “Digitale vaardigheid kan een rol spelen bij de inzet van dit soort technologie. Maar ik hoop dat we in een project als dit meer zicht krijgen op de leefwereld van migrantenouderen. Zijn dingen anders bij migrantenouderen of zijn dat slechts aannames? Is taal een belangrijke hindernis of zit het meer in de waardering van technologie op zichzelf? Of heeft het te maken met de omgeving, vinden kinderen van migrantenouderen het vanuit hun cultuur belangrijk dat ze persoonlijk bij hun ouders langsgaan in plaats van dingen digitaal te regelen? In dit onderzoek komen veel vragen bij elkaar.” Al die vragen worden gesteld door studenten van Saxion. Alle migrantenouderen die een Anne thuis krijgen, worden in de onderzoeksperiode gekoppeld aan studenten van Saxion. 

Lector Marjolein den Ouden: “Juist nu kunnen we technologie duurzaam inzetten”

Ouderen met een migratieachtergrond krijgen in Almelo hulp en ondersteuning op afstand van virtuele assistent Anne. Het inzetten van zorgtechnologie neemt tijdens de coronacrisis een enorme vlucht, volgens Marjolein den Ouden, lector Technology, Health & Care bij Saxion en practor Zorg en Technologie bij ROC van Twente. “Juist nu moeten we onderzoeken hoe we technologie duurzaam kunnen implementeren in het werk én in het leven van mensen.”

Lees meer

Zorgen op afstand? Virtuele assistent Anne biedt mantelzorgers helpende hand

Hoe blijf je als mantelzorger op afstand en houd je toch een oogje in het zeil bij ouderen? Even Skypen, Facetimen of beeldbellen via WhatsApp? Niet iedere oudere kan dat. “Als je zicht slechter wordt of als je je gedachten niet meer kan ordenen, dan is Skypen écht te moeilijk”, zegt Annemarie Johannes, directeur van Anne4Care. Ze bedacht Anne, een virtuele assistent, die ouderen helpt met beeldbellen én ondersteunt bij het bieden van dagstructuur.

Lees meer

Virtuele assistent Anne aan het werk  bij Larry (68) en Nihat (64)

Virtuele assistent Anne is deze week aan de slag gegaan bij twee Almelose ouderen met een migratieachtergrond. Larry (68) en Nihat (64) kregen de primeur. Larry kreeg vanwege zijn Engelse achtergrond een Engelstalige Anne. Nihat, met een Turkse achtergrond, kreeg bewust een Nederlands sprekende virtuele assistent. De virtuele assistent gaat Larry en Nihat thuis helpen bij het herinneren van afspraken, het innemen van medicijnen en bij het bieden van dagstructuur.

Lees meer

Achterhoek Innovation Awards

We zijn genomineerd voor de Achterhoek Innovation Awards

Anne, de virtuele assistent die is ontwikkeld door het Achterhoekse bedrijf Anne4Care, is genomineerd voor de Achterhoek Open Innovatieprijs 2020. Aan deze nationale en open competitie doen technologische innovaties uit heel Nederland mee. Alle genomineerden presenteren hun innovatie op 7 oktober 2020 bij Innovatiecentrum CIVON in Ulft. CEO Annemarie Johannes van Anne4Care is trots op de nominatie. “We zien de nominatie als een erkenning van de toegevoegde waarde van Anne.”

Lees meer

Anne4Care op de Zwitserse radio

Anne4Care op de Zwitserse Radio

De mogelijkheden van Anne werden op de Zwitserse radio behandeld

 

(Het bovenstaande audio fragment is in het Duits)

Anne4Care Beeldbellen