Virtuele assistent Anne is deze week aan de slag gegaan bij twee Almelose ouderen met een migratieachtergrond. Larry (68) en Nihat (64) kregen de primeur. Larry kreeg vanwege zijn Engelse achtergrond een Engelstalige Anne. Nihat, met een Turkse achtergrond, kreeg bewust een Nederlands sprekende virtuele assistent. De virtuele assistent gaat Larry en Nihat thuis helpen bij het herinneren van afspraken, het innemen van medicijnen en bij het bieden van dagstructuur.
Een extern geheugen met de naam Anne
Larry praat zowel Engels als Nederlands. En ja, vertelt hij, hij spreekt prima Nederlands, maar het wordt steeds minder. “Ik raak de Nederlandse woorden steeds vaker kwijt, ik weet ze gewoon niet meer. Ik raak de laatste tijd sowieso heel veel kwijt.” Larry wijst naar zijn hoofd. “Tussen mijn oren is het een chaos. Ik hoop dat Anne me gaat helpen met het bieden van meer structuur.” Larry, een Almeloër met een Engelse achtergrond, heeft cognitieve problemen. Al een tijdje bezoekt hij de de dagbesteding van IMEAN Care in Almelo waar cultuursensitieve zorg wordt geboden. Volgens Sevilay Dalli, directeur van IMEAN, heeft de coronacrisis laten zien wat de waarde is van dagbesteding. “Opeens kwam voor cliënten zoals Larry letterlijk alles stil te staan. Hij kreeg geen bewegingsoefeningen meer, geen cognitieve training, hij miste sociale contacten. Je merkte aan hem dat hij achteruit ging.”
Eerste keer e-health inzetten op deze manier
De dagbesteding voor migrantenouderen is inmiddels weer met de nodige maatregelen en aanpassingen geopend aan de Anemoonstraat in Almelo. Tegelijkertijd krijgen enkele cliënten nu ondersteuning van de virtuele assistent Anne. Anne is een virtuele persoonlijke assistent, met een stem en een gezicht. Anne werkt op een tablet en helpt op die manier ouderen bij het beeldbellen, maar Anne reageert ook op spraak: ze praat terug als iemand iets vraagt, luistert naar wat mensen zeggen en voert taken uit. Met een subsidie van VWS kan de technologie worden ingezet en kan ook onderzoek plaatsvinden naar de ervaringen van zorg op afstand met een virtuele assistent. “Toch wel heel spannend”, vindt Sevilay Dalli nu het zover is en de eerste twee cliënten, Larry en Nihat, kennis gaan maken met ‘hun’ Anne. “Het is eigenlijk de eerste keer dat we écht e-health inzetten op deze manier. Ik heb Larry en Nihat al weken voorbereid, maar je bent toch benieuwd wat ze ervan vinden dat ze tegen Anne moeten praten.”
Larry: Anne lijkt op een Amerikaanse filmster
Larry is de eerste die instructies krijgt over de werking van Anne. Hij vindt dat Anne lijkt op een Amerikaanse filmster. “Ik vind haar eigenlijk veel te charmant, te keurig en ze klinkt ook Amerikaans”, zegt hij met een grote glimlach. Als Anne begint te praten, zegt ze: “Hello again Larry, what can I do for you?”. Larry antwoordt met: “Well, I’m not sure.” Na de instructies, heeft Larry snel in de gaten dat Anne hem antwoord kan geven op vragen over afspraken die hij die dag heeft, medicatie die hij nog moet innemen, maar hij kan ook vragen om mensen te bellen. “Ook Nihat kun je bellen”, legt Sevilay uit. Nihat heeft een Turkse achtergrond en bezoekt net als Larry de dagbesteding. “We zijn vrienden van elkaar geworden.” Dat Larry met zijn vriend Nihat kan beeldbellen, vindt hij geweldig. Anne zal de komende weken op maat worden ingesteld door Sevilay, maar ook door Ildiko, de partner en mantelzorger van Larry. Voordat Sevilay de deur uitgaat heeft Larry zijn Anne al geïnstalleerd op het tafeltje naast het bankstel.
Anne helpt ook de mantelzorger
Niet alleen voor de oudere zelf die geheugenproblemen heeft is Anne een uitkomst. Anne helpt ook de mantelzorger. Emine, de echtgenote van Nihat (64) is in ieder geval blij met de komst van Anne. “Ik moet hem zo vaak hetzelfde zeggen, ik word er soms echt gek van. Heel vermoeiend en vervelend voor ons allebei”, zegt Emine. Nihat heeft last van vergeetachtigheid en ook hier kan Anne helpen met het bieden van structuur en dienst doen als een soort extern geheugen. Nihat krijgt bewust een Nederlands sprekende Anne van Sevilay. “Omdat Nihat vergeetachtig is, vind ik het belangrijk dat hij de Nederlandse taal goed onderhoudt, dat is ook een stukje cognitieve training.” Nihat spreekt zijn Nederlands prima. “Ik woon al in Almelo sinds 1978, een half jaar nadat we trouwden zijn we hierheen verhuisd. Ik kan goed Nederlands spreken, en Nederlands goed verstaan, maar ik kan het alleen niet schrijven. Ik ben nooit naar school geweest. Mijn kinderen wel, die hebben allemaal gestudeerd”, vertelt Nihat trots.
Anne beter leren kennen
Sevilay Dalli is heel tevreden over de eerste kennismaking van Larry en Nihat met Anne en ze beseft dat de introductie van nieuwe technologie tijd kost. De komende tijd zal iedereen Anne beter leren kennen. De cliënt zelf, de mantelzorgers en partners, maar ook Sevilay zelf. “Larry kan soms wat ongeremd gedrag vertonen, dan gaat hij ineens zes maaltijden in één keer bereiden Nu kunnen we hem samen met Anne één maaltijd laten koken, door Anne bijvoorbeeld instructies uit te laten spreken voor het maken van spaghetti. Met dat soort dingen gaan we de komende tijd experimenteren en testen”, aldus Sevilay. Larry en Nihat hebben een Engelse en Nederlandse Anne. “Over een paar weken gaan we de andere cliënten ook een Turks sprekende Anne aanbieden.” Alle ouderen met een Anne worden de komende weken ook gekoppeld aan studenten van Saxion die als een helpdesk paraat staan voor vragen en informeren naar de gebruikerservaringen. “Ik ben heel benieuwd hoe de mensen dit gaan ervaren”, zegt Sevilay. “Maar het is mooi dat we er niet over blijven praten, maar het nu in de praktijk kunnen testen.”
Anne moet altijd opgeladen zijn
Aan het eind van de korte instructie krijgen Larry en Nihat de belangrijkste tip: vergeet Anne niet op te laden, want om van dienst te zijn moet ze voldoende ‘batterij’ hebben. “Is dat niet slecht voor de accu”, vraagt Larry? “We kunnen Anne natuurlijk ook zo programmeren dat ze jou eraan herinnert dat ze moet worden opgeladen”, zegt Sevilay.
Meer informatie?
Op https://anne4care.nl/ is meer informatie te vinden over virtuele assistent Anne. Meer weten over de cultuursensitieve zorg van IMEAN, kijk dan op https://imean.nl/
